‘Levensloopbegeleider Monique geeft rust’
Toen Nanny (69) hoorde dat er een pilot levensloopbegeleiding voor mensen met autisme startte, wilde ze meteen meedoen. “Het leek me een win-win situatie. Ik wil graag iets bijdragen aan de maatschappij, maar ik ben niet zo goed met mensen. Door deel te nemen aan de pilot, draag ik bij aan de onderzoeksresultaten en krijg ik tegelijkertijd begeleiding.” Ook levensloopbegeleider Monique (48) was meteen enthousiast. “Ik wist niet zo veel van autisme, maar wel van coaching en ik ben heel brutaal gaan informeren of ze toevallig nog iemand nodig hadden. Dat bleek het geval. Nu wil ik eigenlijk nooit meer iets anders.”
Monique en Nanny ontmoetten elkaar voor het eerst in een café. “Toen ik hoorde dat er een deelnemer voor me was, mocht ik zelf kiezen hoe we elkaar zouden ontmoeten. Een kopje koffie leek me een goede start”, vertelt Monique. Het bleek een goede match. “Ik wist meteen dat ik Nanny wilde begeleiden, maar had ook het idee dat ik voorzichtig met haar moest zijn. Na jarenlange hulpverlening was ze best een beetje wantrouwend geworden.” Monique liet de beslissing bij Nanny, die ook enthousiast was. “Ik had meteen door dat het goed zat. Monique heeft een goed gevoel voor humor. Ze was niet sturend en liet me vrij. In overeenstemming hebben we besloten om iedere woensdag af te spreken.”
‘Monique stelt me in staat mezelf te helpen’
Tijdens die afspraken hebben ze het over dingen waar Nanny door haar autisme tegenaan loopt. “Monique helpt me niet zozeer concreet, maar ze stelt me in staat om mezelf te helpen. Ik vind het bijvoorbeeld vooral moeilijk om in grotere gezelschappen mee te doen met het gesprek. Het is vaak zo vluchtig en oppervlakkig, dat als ik iets wil inbrengen, er al drie nieuwe onderwerpen zijn gepasseerd. Vaak denk ik dan: Wanneer kan ik nou iets zeggen, wat is het juiste moment? Het moeilijk vinden is één ding, maar als ik me er druk over ga maken, wordt het alleen maar lastiger. Monique heeft me geholpen om het makkelijker te vinden om mee te doen aan een gesprek, maar ook om me te realiseren dat als het niet lukt, dat helemaal niet erg is. Ze heeft me daarin rust gegeven.”
Ook Monique vindt dat Nanny veranderd is sinds de begeleiding. “Ze zal het zelf niet zo gauw toegeven, maar ze is veel zelfverzekerder geworden en vertrouwt mensen makkelijker. Het helpt ook dat ze nu eindelijk positieve ervaringen heeft met mensen. Als je alleen maar negatieve ervaringen hebt, wordt het steeds lastiger om met mensen om te gaan.” Nanny heeft niet altijd zin om verbeteringen te zien. “Ik ben soms bang dat het achteraf toch niet klopt en dat ik dan weer opnieuw kan beginnen. Het is angst voor geluk en succes. Het duurt lang voor ik zoiets onderken, maar ik heb wel het gevoel dat er door deze begeleiding iets verandert.”
‘Ik ben de schakel tussen Nanny en de buitenwereld’
Ook voor Monique zelf is er veel veranderd. Ze vindt de zoektocht naar wat levensloopbegeleiding nou eigenlijk inhoudt interessant. “Het is voor mij de ultieme kans om mijn skills verder te ontwikkelen en ik ben heel dankbaar dat ik deze kans krijg. Het contact met collega’s is waardevol en ik heb het idee dat we veel van elkaar leren. Het werk is divers, ik ben de schakel tussen Nanny en de buitenwereld. Als begeleider sta ik dichtbij, kan ik snel ingrijpen en zie ik ook snel resultaat. Het zou fantastisch zijn als deze pilot aanslaat en landelijk geïmplementeerd wordt. Het is voor deelnemers zo belangrijk dat er altijd iemand is die je goed kent, die kan helpen.”
Levensloopbegeleiding is levenslang en dat betekent dat deelnemers altijd dezelfde vertrouwenspersoon hebben. Monique is geen psycholoog, maar kan wel als eerste klachten signaleren en Nanny doorverwijzen. “Dat is bij Nanny nog niet nodig geweest, maar sommige levensloopbegeleiders hebben met veel verschillende hulpverleners te maken. Ze hebben dan bijna een coördinerende rol, maar blijven altijd contact houden met de deelnemer. Dat is het belangrijkste. Het is rustgevend als er altijd iemand is die ook weet wat er vijf jaar geleden allemaal gebeurd is, zodat deelnemers dat niet steeds weer opnieuw hoeven te vertellen.”
‘Het idee dat ze er altijd is, is al voldoende’
Nanny mag Monique altijd bellen, maar dat doet ze eigenlijk nooit. “Als Nanny belt, op een ander tijdstip dan afgesproken weet ik dat er echt iets aan de hand is. Ik heb het daarmee getroffen met Nanny. We kunnen het goed samen vinden, ze is een heel welbespraakt, humoristisch persoon, maar we weten ook dat we geen vriendschappelijke relatie hebben. Ik ben echt haar begeleider. Niet alle levensloopbegeleiders hebben het zo makkelijk. Sommigen moeten echt hun grenzen bewaken en zorgen dat ze niet 24 uur per dag beschikbaar zijn, we zijn er voor de deelnemers, maar hebben ook nog ons eigen leven.”
Voor Nanny is het ook duidelijk dat haar relatie met Monique niet vriendschappelijk is. “Ik vind het zo plezierig dat ze er altijd is. Dat is echt een luxe. Het betekent niet dat ik haar constant bel, maar het idee dat ze er is, is op de meeste momenten al voldoende.” Ze vergelijkt het met kalmeringsmiddelen die een dokter haar ooit voorschreef. “Ik heb ze nooit gebruikt, maar alleen de wetenschap dat ik ze had, gaf me de rust die ik nodig had. Monique is de beste begeleider die ik ooit heb gehad.”